Ο Ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Προώθηση της Ισότητας των Φύλων
Με αφορμή την παγκόσμιο ημέρα της γυναίκας η Πρόεδρος του Σωματείου ΜΚΟ Γυναικών ΙΡΙΔΑ Ρένια Δρόσου αναφέρει σε ανακοίνωσή της:
“Η Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας (Διεθνής ημέρα των δικαιωμάτων των γυναικών) εορτάζεται στις 8 Μαρτίου κάθε έτους. Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε αποκλειστικά για να τιμήσει τις γυναικείες απεργιακές κινητοποιήσεις που έλαβαν χώρα στον 19ο αιώνα.
Τα φεμινιστικά κινήματα κατάφεραν να αναγνωριστεί η θέση της γυναίκας σε πολλούς τομείς της κοινωνικής ζωής μετά από μεγάλο αγώνα. Ωστόσο, η θέση της γυναίκας είναι μερικώς κατοχυρωμένη. Παρόλο που υπάρχουν συλλογικές συμβάσεις που αναγνωρίζουν και γραπτώς την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών στον εργασιακό χώρο και ενώ αρκετές έρευνες δείχνουν μία άνοδο των γυναικών σε θέσεις ευθύνης καθώς και αύξηση των γυναικών στον χώρο της εκπαίδευσης, η πραγματικότητα δείχνει ότι οι γυναίκες σε πολλές χώρες και σε μεγάλο βαθμό, εξακολουθούν να βρίσκονται σε μειονεκτικές θέσεις.
Η εξέλιξη της επιστήμης παίζει ένα μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη του ανθρώπου και στον τρόπο που σκέπτεται. Επιπλέον η έρευνα και οι σπουδές φύλου παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην ανάλυση κοινωνικών χαρακτηριστικών, στη διερεύνηση προβληματισμού, στην αναζήτηση νέου ορίζοντα σκέψης και στην δημιουργία κριτικής σκέψης.
Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητη η δράση τόσο των φεμινιστικών κινημάτων όσο και των επιστημονικών ομάδων που απασχολούνται με την έρευνα (σπουδές φύλου) ώστε με την συνεργασία και την συνεισφορά και των δύο να υπάρξει ένας αγώνας επιστημονικός, κοινωνικός και πολιτικός για τις αυτονόητες διεκδικήσεις των γυναικών.
Φαίνεται ότι ενώ σε κάποια θέματα, τις τελευταίες δεκαετίες έχει σημειωθεί, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, σημαντική πρόοδος, όπως σε ζητήματα που αφορούν την κατάργηση νόμων που επέβαλαν διακρίσεις και την ένταξη των κοριτσιών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση στα σχολεία, «τώρα όμως φαίνεται να αντιμετωπίζουμε μία μεγάλη οπισθοδρόμηση αφού η νομική προστασία ενάντια στο βιασμό και την ενδοοικογενειακή βία εξασθενίζει σε ορισμένες χώρες, ενώ τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα της γυναίκας απειλούνται».
Στην Ελλάδα, με την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, το 2018 στην Ελληνική Αστυνομία ιδρύθηκε και το επιτελικό Τμήμα Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας με 73 σταθμούς σε όλη τη χώρα και δύο στελέχη σε κάθε σταθμό. Έτσι, από το 2019, είναι πλέον εφικτή η αποτύπωση τόσο της σχέσης θύματος δράστη όσο και του τύπου της ενδοοικογενειακής βίας. Σύμφωνα με την Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και την Ισότητα των Φύλων, (27ο Ενημερωτικό Σημείωμα Δεκέμβριος, 2020), υπάρχει αύξηση των καταγγελιών στην αστυνομία των γυναικών θυμάτων συντροφικής βίας.
Ο δείκτης (ετήσιος αριθμός γυναικών θυμάτων συντροφικής βίας) εκφράζει τον αριθμό των γυναικών που έχουν καταγγείλει στην αστυνομία περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Το διάστημα 2012-2019 η αύξηση που καταγράφεται σε αυτόν τον δείκτη είναι της τάξης του 156%, δηλαδή, από 1630 περιστατικά το 2012 σε 4171 περιστατικά το 2019. Το 2019, 4.171 γυναίκες κατήγγειλαν ενδοοικογενειακή βία στην αστυνομία, αύξηση 9,3% σε σχέση με το 2018, όπου ο αντίστοιχος αριθμός ανέρχονταν σε 3.815.
Ο δεύτερος δείκτης (αριθμός καταγγελλόμενων εγκλημάτων συντροφικής βίας) αφορά τα καταγγελλόμενα στην αστυνομία εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας, ανεξαρτήτως του φύλου του θύματος ή του δράστη, της μεταξύ τους σχέσης, όπως και του είδους της βίας. Και ο εν λόγω δείκτης κατέγραψε αύξηση 10,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, καθώς τα καταγγελλόμενα εγκλήματα αυξήθηκαν από 4.722 το 2018 σε 5.220 το 2019.
Ο τρίτος δείκτης είναι συμπληρωματικός των δύο πρώτων και αφορά στον αριθμό των ανδρών δραστών ενδοοικογενειακής βίας, τα οποία στοιχεία δείχνουν τα ποσοστά ανδρών και γυναικών δραστών εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας όπου φαίνεται ότι στο έτος 2019, από το σύνολο των 5.464 δραστών για τους οποίους υπάρχει πληροφορία για το φύλο, το 84,5% είναι άνδρες και το 15,5% γυναίκες. Αντίστοιχα για το 2018, από το σύνολο των 5.022 δραστών για τους οποίους υπάρχει πληροφορία για το φύλο, το 83,7% είναι άνδρες και το 16,3% γυναίκες.
Επιπλέον, σε δήλωση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αναφέρεται ότι ενώ, «οι γυναίκες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά της πανδημίας του κορονοϊού, καθώς αποτελούν την πλειοψηφία των εργαζομένων που απασχολούνται στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, πολλές έχουν πληγεί σοβαρά από την κρίση λόγω της απώλειας θέσεων εργασίας ή της απασχόλησής τους σε επισφαλείς θέσεις εργασίας. Επιπλέον, οι συνεχόμενοι εγκλεισμοί έχουν οδηγήσει σε αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας. Το Κοινοβούλιο έχει ζητήσει την καταπολέμηση αυτών των ανισοτήτων».
Οι πολιτικές ισότητας των φύλων, πρέπει να έχουν οριζόντιο χαρακτήρα, αφού αφορούν το σύνολο των δημοσίων πολιτικών, συμπεριλαμβανομένης της εργασίας, της βίας κατά των γυναικών, της συμμετοχής στα κέντρα λήψης αποφάσεων, της εκπαίδευσης, καθώς και τα δικαιώματα, το περιβάλλον, τον πολιτισμό. Η ισότητα των φύλων αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και βασικό συστατικό στοιχείο της δημοκρατίας και των πολιτικών που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα δημοσιευμένα στοιχεία Έρευνας Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ ανά φύλο, σε ότι αφορά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης στην Ελλάδα, παρατηρούμε ότι ως προς την εξέλιξη της ανεργίας με βάση το φύλο, το ποσοστό ανεργίας των γυναικών τον Αύγουστο 2020, εμφανίζεται στο 20.2% έναντι το 14.1% των ανδρών.
Είναι δε, πολύ σημαντικό να σημειώσουμε εδώ ότι τα ποσοστά ανεργίας των γυναικών μπορεί να είναι και πολύ υψηλότερα, αφού δεν έχουν καταγραφεί ως άνεργες, γυναίκες που έχουν δηλωθεί ως μη ενεργές εργασιακά. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, αυξήθηκε ο αριθμός των γυναικών στην ομάδα του μη ενεργού εργασιακά πληθυσμού εξαιτίας του ότι πολλές γυναίκες ασχολήθηκαν με την οικογενειακή μέριμνα (λόγω του κλεισίματος σχολείων, ΚΑΠΗ κ.ο.κ.) και δήλωσαν ότι δεν είναι άμεσα διαθέσιμες να εργαστούν και επομένως, σύμφωνα με τους ορισμούς του σχετικού ευρωπαϊκού κανονισμού, κατατάσσονται στους οικονομικά μη ενεργούς και δεν υπολογίζονται στις άνεργες γυναίκες.
Ο Ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Προώθηση της Ισότητας των Φύλων
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα για την Ουσιαστική Ισότητα των Φύλων, παρέχεται η δυνατότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως βασικός φορέας πολιτικής και παροχής υπηρεσιών στο πλαίσιο της περιφερειακής ανάπτυξης, να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της ισότητας των φύλων. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Δήμοι αποτελούν τη βαθμίδα διακυβέρνησης που βρίσκεται εγγύτερα στον/στην πολίτη, μπορούν να αποτελέσουν το καταλληλότερο δυνατό πεδίο για την καταπολέμηση της διαιώνισης και της αναπαραγωγής ανισοτήτων, και την προώθηση μίας πραγματικά δημοκρατικής κοινωνίας. Οι Δήμοι μπορούν, αξιοποιώντας τις αρμοδιότητές τους και σε συνεργασία με ολόκληρο το φάσμα των τοπικών φορέων και των γυναικείων οργανώσεων, να αναλαμβάνουν συγκεκριμένες δράσεις υπέρ της ισότητας των φύλων.
Η Ευρωπαϊκή Χάρτα για την Ισότητα δημιουργήθηκε από το Συμβούλιο των Δήμων και Περιφερειών της Ευρώπης (CEMR), σε συνεργασία με φορείς από διάφορες χώρες, (από την Ελλάδα συμμετείχε η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας-ΚΕΔΕ), αναγνωρίζοντας τον καθοριστικό ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην προώθηση της Ισότητας των Φύλων, προκειμένου η Τοπική Αυτοδιοίκηση να αναλάβει δημόσια δέσμευση υπέρ της αρχής της Ισότητας των Φύλων και να εφαρμόσει τις πολιτικές που περιλαμβάνονται στη Χάρτα, σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής των πολιτών.
Πρόκειται για ένα απαιτητικό εργαλείο για τον καθορισμό δικαιωμάτων, που μπορεί όμως να εφαρμοστεί σταδιακά. Επομένως, ένας Δήμος, μπορεί να ξεκινήσει να υλοποιεί δράσεις σε έναν τομέα και σταδιακά να θέσει ως στόχο την εφαρμογή της Ισότητας των Φύλων σε όλα τα πεδία δράσης (gender mainstreaming).
Ο Οδηγός Εφαρμογής της Χάρτας λαμβάνει υπόψη τις εμπειρίες και αποτελεί ένα συγκεκριμένο και εξελισσόμενο εργαλείο, το οποίο προσαρμόζεται και εμπλουτίζεται ανάλογα με τις εμπειρίες των υπογραφουσών Αρχών και την τοπική/περιφερειακή πραγματικότητα.
Η «Ευρωπαϊκή Χάρτα για την Ισότητα των Φύλων στις Τοπικές Κοινωνίες» συμφιλιώνει διαφορετικά οράματα για την ισότητα στην Ευρώπη και συνοψίζει τις προτάσεις όλων των συντελεστών λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές αρμοδιότητες των τοπικών και περιφερειακών Αρχών στην Ευρώπη.
Μέχρι σήμερα περισσότερες από χίλιες (1.000) Τοπικές και Περιφερειακές Αρχές στην Ευρώπη, έχουν υπογράψει τη Χάρτα και έχουν ήδη ξεκινήσει την κατάρτιση των Σχεδίων Δράσης για την εφαρμογή της.
Στην Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Χάρτα έχει υπογραφεί από το σύνολο των Περιφερειών και από 210 Δήμους (σε σύνολο 325).
Μια δημοκρατική κοινωνία δεν πρέπει να αγνοεί τις δεξιότητες, τη γνώση, την εμπειρία και τη δημιουργικότητα των γυναικών. Για το σκοπό αυτό, πρέπει να διασφαλίζει με ενεργά μέτρα και δράσεις την ένταξη, την αντιπροσώπευση και την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών, αφού η ουσιαστική Ισότητα των Φύλων είναι αποφασιστικής σημασίας για την οικονομική και την κοινωνική επιτυχία.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Η πρώτη αποκλειστικά γυναικεία απεργία συνέβη το 1820 στη New England (περιοχή που περιλαμβάνει έξι πολιτείες στις βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες: Κοννέκτικατ, Μάιν, Μασαχουσέτη, Νιού Χάμσαϊρ, Ρόουντ Άιλαντ και Βερμόντ), στις βιοτεχνίες ενδυμάτων με το αίτημα για καλύτερες συνθήκες εργασίας, αξιοπρεπείς μισθούς και μικρότερα ωράρια. Το 1834 και το 1836 έγιναν δύο μεγάλες γυναικείες απεργίες από τις βαμβακοεργάτριες της βιομηχανίας Lowell στη Μασσαχουσέττη. Οι εργάτριες της συγκεκριμένης βαμβακοβιομηχανίας το 1844 ίδρυσαν το πρώτο γυναικείο εργατικό σωματείο, η έντονη δραστηριότητα του οποίου είχε σαν αποτέλεσμα τις πρώτες μεταρρυθμίσεις στις συνθήκες εργασίας της κλωστοϋφαντουργίας. Μετά τον Αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο (1861-1865) δημιουργήθηκαν γυναικεία σωματεία και στους κλάδους των καπνεργατριών, των ραφτριών, των τυπογράφων, των μοδιστρών και των εργαζόμενων σε πλυντήρια.
Στις 8 Μαρτίου 1857, οι εργαζόμενες στις βιοτεχνίες ενδυμάτων της Νέας Υόρκης διοργάνωσαν πορείες και πικετοφορία, απαιτώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας, ωράριο 10 ωρών και ισότιμα δικαιώματα για τις γυναίκες. Το συγκεντρωμένο πλήθος δέχτηκε επίθεση από την αστυνομία και διαλύθηκε. Η συγκέντρωση πνίγηκε στο αίμα αλλά ο δρόμος για ίσα δικαιώματα των δύο φύλων άνοιξε, τουλάχιστον στο δυτικό κόσμο. Δύο χρόνια αργότερα, πάλι το Μάρτιο, αυτές οι γυναίκες οργάνωσαν την πρώτη εργατική ένωση προσπαθώντας να προστατεύσουν τους εαυτούς τους και να κερδίσουν μερικά βασικά δικαιώματα στο χώρο εργασίας τους.
Από τότε, η μέρα αυτή δεν έπαψε να συμβολίζει τους αγώνες των γυναικών για τα δικαιώματά τους και τη διεθνή αγωνιστική αλληλεγγύη τους.
Το 1900, οι εργαζόμενες στις βιομηχανίες ενδυμάτων συγκρότησαν μερικά από τα πιο σημαντικά σωματεία στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι συνθήκες εργασίας στα κέντρα του εμπορίου ενδυμάτων στις μεγάλες πόλεις, όπως η Νέα Υόρκη, ήταν εκείνη την εποχή σε αξιοθρήνητη κατάσταση.
Το Φεβρουάριο του 1910 έγινε μια μεγάλη και μακροχρόνια γυναικεία απεργιακή κινητοποίηση δεκατριών εβδομάδων, στην οποία πήραν μέρος πάνω από 20000 εργάτριες. Η απεργία διαλύθηκε όταν έγιναν συμβιβασμοί στις περισσότερες επιχειρήσεις. Ο ενθουσιασμός και το πείσμα των εργατριών ήταν πρωτοφανής.
Το 1910 κατά την διάρκεια των εργασιών της Δεύτερης Διεθνούς, ενός παγκόσμιου σοσιαλιστικού συνεδρίου, η γερμανίδα σοσιαλίστρια Clara Zetkin πρότεινε την καθιέρωση της 8ης Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ως φόρο τιμής στις ιστορικές διαδηλώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, στις εργαζόμενες γυναίκες όλου του κόσμου και στον αγώνα για το δικαίωμα ψήφου, που ακόμη δεν είχε κατακτηθεί.
Στην Γερμανία, στις 8 Μαρτίου 1914 οι γυναίκες πραγματοποίησαν μεγάλη διαδήλωση για το δικαίωμα ψήφου, το οποίο κατέκτησαν 4 χρόνια αργότερα. Την ίδια μέρα, στη Γαλλία, οι σοσιαλίστριες έκαναν την πρώτη μεγάλη διαδήλωσή τους στην οποία συμμετείχαν 6000 γυναίκες. Στις 8 Μαρτίου 1917 (23 Φεβρουαρίου με το παλιό ημερολόγιο) οι γυναίκες διαδήλωσαν στην Ρωσία και πολλές εργάτριες στην κλωστοϋφαντουργία έκαναν απεργία.
Από το 1925, η ημέρα αυτή συνήθως αφιερωνόταν στην ειρήνη και στην πάλη ενάντια στον φασισμό και μετά τον πόλεμο στην προσφορά των μητέρων.
Το 1959, το πρόβλημα της Ειρήνης έμπαινε με μεγάλη οξύτητα. Στις 8 Μαρτίου 1959 η Παγκόσμια Οργάνωση Δημοκρατικών Γυναικών σήμανε συναγερμό των γυναικών του κόσμου. Μοναδικό σύνθημα του εορτασμού στάθηκε το σταμάτημα των ατομικών δοκιμών και ο αφοπλισμός.
Οι γυναικείες οργανώσεις όλων των χωρών ανταποκρίθηκαν στην έκκληση του Παγκόσμιου Οργάνου τους με παντοειδείς εκδηλώσεις και εκκλήσεις προς τους αντιπροσώπους των τριών μεγάλων δυνάμεων, που συνεδρίαζαν στην Γενεύη για το σταμάτημα των ατομικών δοκιμών.
Η Πανελλήνια Ένωση Γυναικών σ’ αυτό τον εορτασμό συμμετείχε ολόψυχα και δραστήρια στην Παγκόσμια κινητοποίηση. Πέρα από αυτό, όμως, κινητοποίησε τις γυναίκες και για τα ειδικά προβλήματα, που απασχολούσαν τότε τις γυναίκες του ελληνικού χώρου. Τέτοια προβλήματα ήταν οι διεκδικήσεις τους για ίση αμοιβή και για ίση εργασία αλλά και η κατάργηση των διακρίσεων, που υφίσταντο σε βάρος τους, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό βίο. Παράλληλα ζητούσαν την οργάνωση ενός αποτελεσματικού συστήματος για την προστασία της εργαζόμενης μητέρας και του παιδιού και την κοινωνική ασφάλιση πολλών κλάδων εργαζομένων γυναικών.
Στην δεκαετία του 70 με την αναγέννηση του γυναικείου κινήματος, η 8η Μάρτη ξαναβρήκε την συμβολική της σημασία στους αγώνες των γυναικών. Το 1975 ανακηρύσσεται «Έτος της Γυναίκας» και το 1977 ο ΟΗΕ καλεί κάθε χώρα να αφιερώνει αυτήν την ημέρα στα δικαιώματα των γυναικών.
ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΙΣ ΚΑΤΩΘΙ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ:
- Με τον νόμο 2159/28 Μάϊου/1952, κατοχυρώνεται το δικαίωμα του εκλέγειν στις γυναίκες στις δημοτικές και τις βουλευτικές εκλογές. Αποκλείονται όμως από τις εκλογές του ίδιου έτους γιατί οι εκλογικοί κατάλογοι δεν έχουν ενημερωθεί.
- Το 1956 οι γυναίκες ψηφίζουν στις εκλογές.
- Το Σύνταγμα του 1975 κατοχυρώνει την αρχή της ισότητας. Στο άρθρο 4 παρ.2 αναφέρεται πως «Έλληνες και Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις».
- Με το Νόμο 1342/1983 (ΦΕΚ 39Α) κυρώθηκε, χωρίς καμία επιφύλαξη, η Διεθνής Σύμβαση του Ο.Η.Ε «Σύμβαση Ενωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών» (CEDAW)
- Με τα άρθρα 4 και 116 του Ελληνικού Συντάγματος (ΦΕΚ 85Α/18-4-2001) διατυπώνεται ότι η Ισότητα των Φύλων συνιστά θεμελιώδες δικαίωμα για όλους και όλες, καθώς και στοιχειώδη αξία για κάθε δημοκρατία
- Ευρωπαϊκό Δίκαιο – Οδηγία 2004/113/ΕΚ του Συμβουλίου της 13.12.2004 «για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών», ΕΕ L 373, 21.12.2004, σ. 37-43. (Αρ. 1-15)
- Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 75 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (Ν.3463.2006 ΦΕΚ Α’114/2006), οι Δήμοι είναι αρμόδιοι για την εφαρμογή πολιτικών συμμετοχής σε δράσεις και Προγράμματα, που στοχεύουν στη μέριμνα, στην υποστήριξη και τη φροντίδα ευπαθών κοινωνικών ομάδων. Έμφαση δίδεται στη συμβουλευτική στήριξη των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, που αποτελεί άλλωστε βασικό στόχο της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων στο πλαίσιο της πρόληψης και καταπολέμησης όλων των μορφών έμφυλης βίας.
- Με το άρθρο 97, παρ. η, του Νόμου 3852/2010 (ΦΕΚ 87/Α/7.6.2010), οι πολιτικές ισότητας των φύλων αποτελούν, για πρώτη φορά, αντικείμενο της υπηρεσιακής μονάδας «Άσκησης κοινωνικής πολιτικής και πολιτικών ισότητας των Φύλων» που περιλαμβάνεται στους Οργανισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας των Δήμων.
- Με το άρθρο 70 του Νόμου 3852/2010 (ΦΕΚ 87/Α/7.6.2010), δίνεται η δυνατότητα στους Δήμους για συγκρότηση Δημοτικών Επιτροπών Ισότητας των Φύλων, συμπληρωματικά με τις υπηρεσιακές μονάδες, με ενδεικτικές αρμοδιότητες την εισήγηση σχετικών προτάσεων στο δημοτικό συμβούλιο και την ευαισθητοποίηση / ενημέρωση για θέματα ισότητας των φύλων.
- ΦΕΚ του Ν.4531/2018 για την κύρωση από την Ελλάδα της Σύμβασης του Σ.τ.Ε. περί έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας